Het is eigenlijk schrikbarend om te zien hoe vaak marketeers en ondernemers vergeten hun merk te deponeren. Men denkt vaak dat een inschrijving in de KvK al voldoende is om partijen met dezelfde naam te weren. Dit is erger alleen het geval in dezelfde KvK regio en de KvK houdt geen rekening met kleine verschillen die alsnog verwarring bij jouw klantengroep kan veroorzaken.

Symbolen

De bekendste symbolen die we kennen zijn natuurlijk de ‘gouden bogen’ van McDonald’s of de ‘swoosh’ van Nike. Dit kan erg sterk werken. Laatst had ik zelfs dat we met 3 man tijdens een bespreking dezelfde associatie hadden toe iemand ergens een ‘doodle’ had getekend. We dachten allemaal dat hij een referentie naar Nike wilde maken -en begrepen niet waarom- terwijl dat helemaal niet het geval was. Het feit dat we het direct herkenden liet zien hoe sterk een enkel symbool kan zijn.

Persoonlijk ben ik van mening dat een symbool moet lijken op een soort ‘knopje’. Je moet er bij wijze op kunnen klikken. In zo’n geval wordt een symbool een kwaliteitsstempel. Je weet wat je krijgt zodra je de M of swoosh ziet staan zonder dat enige verkoper daar verder aan te pas hoeft te komen.

Een spreuk    

Dat we een merknaam kunnen beschermen is redelijk logisch, dus daar ga ik niet verder op in. Wel is het voor veel mensen een eye-opener om een spreuk, (Catch phrase), slogan of zelfs een onliner te claimen. We kennen allemaal wel “Intel Inside” en de commotie die ontstond toen Paris Hilton -succesvol- een poging deed om de kreet “That’s Hot!” te claimen.

Maar dus ook kleuren

Een paarse koe valt op in de wei, totdat iedereen zijn koeien paars gaat verven en jij niet meer opvalt. Een slimme ondernemer had er goed aan gedaan om het merkenrecht te claimen rondom paarse koeien. Immers, ook kleuren zijn te claimen.

Ik wist dat het mogelijk is om in je eigen domein een kleur te beschermen. Zo is “Vodafone rood” beschermd binnen de telco branche, maar kan je gerust deze kleur gebruiken in je kleding. Maar let op! De contrasterende rode zolen van ontwerper Christian Louboutin zijn weer zo onderscheidend bevonden door een rechter in de VS dat deze het goed vond om deze kleur bescherming te bieden middels het merkenrecht (trademark).

De gevolgen voor een digitale ondernemer?

Denk aan de blauwe balk van Facebook waardoor iemand die aan de andere kant van de kamer zou zitten nog steeds zou zien dat jij tijdens werktijd op Facebook zou zitten (wat niet erg is, want jij bent met online marketing bezig). Denk aan de rode balk van CNN’s website. Is zoiets ook te claimen zodat je de concurrentie kan verbieden zou kleurenschema te benaderen?

De kern van het debat gaat hierbij tussen het ‘nut’ van een dergelijk kenmerk en het ‘onderscheidend vermogen’ van zo’n rode balk.

Kleuren zijn immers op sites ook functioneel (nuttig) en zodra we het over functie gaan hebben dan stappen we uit het merkenrecht en in het veel ingewikkeldere patentrecht. Een domein waar het veel lastiger is om iets te claimen, maar waarbij het afdwingen van bescherming wel veel makkelijker is. Zo heeft Amazon ooit het patent voor the ‘one-click-buy’ gekregen in een tijd dat octrooigemachtigden nog weinig kaas van internet hadden gegeten. Tegenwoordig zou dat patent nooit toegekend zijn.

Het merkenrecht toepassen rondom kleuren op websites is daarom lastig en ik vermoed ook dat het claimen van één enkele kleur lastig zal zijn. Maar het copyright biedt voor online ondernemers mogelijkheden.

Copyright versterken

Copyright is een van de zwakste vormen van het intellectueel eigendom, maar is wel de makkelijkste om te verkrijgen. Je krijgt het namelijk automatisch bij publicatie. Het is zwak omdat een kleine variatie op het origineel al tot ‘een nieuw werk’ kan leiden waardoor het kopiëren nog steeds erg gemakkelijk kan zijn. Nu worden er pogingen gedaan om dit in combinatie met merken, spreuken en symbolen dit via het merkenrecht te versterken. In de toekomst zullen we zien dat kleurencombinaties aan dit pallet worden toegevoegd.